Sự ứ đọng của các tuyến trong cơ thể người phụ nữ gây ra tình trạng phát sinh các u nang, do đó, u nang là sự biến đổi giải phẫu bình thường của vú, không phải là bệnh tật. Một u nang là một túi bao chứa đầy chất lỏng tương tự một mụn bọc lớn được che giấu trong mô vú. Khi bạn cảm nhận được nó, bạn thường thấy sự trơn nhẵn của nó từ phía này sang phía kia. Điều này cụ thể là do cái u đó nằm gần bề mặt da; tuy nhiên, khi nó nằm sau trong mô vú thì bản cảm thấy nó giống như một cái u cứng.
Một u nang thường xuất hiện bất ngờ – thậm chí chỉ qua một đêm. Đây là dấu hiệu yên tâm vì bất cứ cái gì xuất hiện bất ngờ hầu như vô hại. Các u nang thường xuất hiện ở phụ nữ 30, 40 đến 50 tuổi và thường gặp nhất ở phụ nữ tiền mãn kinh. Dù rất hiếm nhưng vẫn có khả năng u nang ở những phụ nữ trẻ hoặc phụ nữ sau khi mãn kinh.
Bác sĩ có thể phân biệt được một cục u với một u nang đơn giản bằng cách khám vú bằng tay, nhưng hầu hết các bác sĩ đều muốn xác định chẩn đoán qua kiểm tra kỹ hơn bằng siêu âm hay X – quang (tuy nhiên , X – quang chỉ phát hiện u nang chứ không phân biệt được giữa nó với các cục u khác). Như vậy bác sĩ có thể đề xuất phương pháp chọc hút tế bào (FNAC) như một bước tiếp theo để xác nhận chẩn đoán.
Phương pháp điều trị
Với các u nang, chọc hút tế bào phục vụ cả 2 việc: chẩn đoán và điều trị. Việc hút có thể thực hiện nhanh chóng, đơn giản và không đau, chỉ như một thủ tục quen thuộc ở phòng khám chuyển khoa. Không cần thuốc gây tê tại chỗ vì bạn sẽ chỉ cảm thấy như một cái kim nhọn chích vào. Cái kim nhọn được đâm xuyên qua da vào trong u nang và hút chất lỏng vào trong ống tiêm, làm cho u nang xẹp xuống và biến mất. Toàn bộ công việc có thể tiến hành nhờ sự trợ giúp của siêu âm, cho phép bạn quan sát khi bác sĩ chọc cái kim vào hút u nang và nó biến mất. Những u nang lớn có thể cảm nhận được dễ dàng thì được hút mà không cần đến sự trợ giúp của siêu âm.
Chất lỏng trong u nang có thể có nhiều màu: nâu, vàng, trắng xanh hay trắng sữa (ở phụ nữ cho con bú, một u nang đầy sữa có thể hình thành và nó được gọi là u sữa). Các nghiên cứu đã cho thấy rằng rất ít nguy cơ bị ung thư qua kiểm tra chất lỏng lấy từ nang. Tuy nhiên, nếu chất lỏng có cặn máu thì nó sẽ được gửi tới phòng xét nghiệm để phân tích chất lắng.
Các u nang và bệnh ung thư
Các u nang hiếm khi là ác tính, chẳng gây hại gì. Trong rất ít các trường hợp mới có 1 ung thư nhỏ phát triển bên trong u nang nhưng nó thường không lan rộng ra khỏi u nang để đến các mô xung quanh vú và nó không thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào về sự phát triển tế bào ở u nang thì bác sĩ sẽ phẫu thuật.
Nếu chỉ là một u nang đơn giản, bạn sẽ không có bất kỳ nguy cơ ung thư vú nào phát sinh cả.
Thỉnh thoảng các u nang hình thành trở lại. Nếu thế, bạn nên quay lại bác sĩ để hút; dù vô hại nhưng u nang có thể làm bạn khó thấy các thay đổi khác ở vú.
Một u nang cứ đầy lại một cách dai dẳng sau khi đã hút đi rồi thì có nguy cơ là ung thư phát sinh.
Theo Ngọc Khanh
